PREVIOUS   NEXT   CONTENTS   HOME 

Bibliography

A B C D F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

A

Acosta, P., 1968 La pintura rupestre esquemática hispana, Memorias del Seminario de Prehistoria y Arqueología 1, Salamanca.

Agustí, B., Alcalde G., Burjachs F., Buxó R., Juan-Muns N., Oller J., Ros M.T. and Rueda J.M., 1987 'El yacimiento del Paleolítico Medio de la Cueva 120 (La Garrotxa, Cataluña). Primeros resultados', Cuaternario y Geomorfología 1, 1-13.

Agustí, J. and Julià, R., 1990 'Palaeoclimatic inferences from the Plio-Pleistocene continental sequence of the Guadix-Baza basin (Spain)', Paleobiologie Continentale 17, 269-79.

Aira-Rodríguez, M.J., Saa-Otero, P. and Taboada-Castro, T., 1988 Estudios paleobotánicos y edafológicos en yacimientos arqueológicos de Galicia, Dirección General de Patrimonio Histórico, Coruña.

Alcover, J.A., Pérez-Obiol, R., Yll, E.I. and Bover, P., 1999 'The diet of Myotragus balearicus Bate 1909 (Artiodactyla, Caprinae), an extinct bovid from the Balearic Islands, evidence from coprolites', Biological Journal of The Linnean Society 66, 57-74.

Alday, A., 1995 'Los elementos de adorno personal de la Cueva del Moro de Olvena y sus derivaciones cronológico-culturales', Bolskan: Revista de arqueología del Instituto de Estudios Altoaragoneses 12, 193-214.

Allué, E., Burjachs, F., Giralt, S., Vallverdú J. and Julià, R., 1998 'Paleoenvironments from a middle palaeolithic site (Abric Romaní, Barcelona, Spain)', Proceedings of XIII UISPP Congress 2, 347-354.

Allué, E. and Renault-Miskovsky, J., 1999 'Palynological analysis of Els Vinyets and La Cativera (El Catllar, Spain)', Arkeos 5, 101-109.

Alonso, M., 1998 'Las lagunas de la España peninsular', Limnetica 15, 1-176.

Altuna, J., Baldeón, A. and Mariezkurrena, K., 1985 Cazadores magdalenienses en la cueva de Erralla, Munibe 37.

Altuna, J., Baldeón, A. and Mariezkurrena, K., 1990 La cueva de Amalda (Zestoa, País Vasco). Ocupaciones Paleolíticas y Postpaleolíticas, Sociedad de Estudios Vascos 4, Spain.

Altuna, J. and Merino, J.M., 1984 El yacimiento prehistórico de la cueva de Ekain (Deba, Gipuzkoa), Sociedad de Estudios Vascos 1, Spain.

Arlegui, M., 1992 'El yacimiento celtibérico de Castilmontán, Somaén (Soria), El sistema defensivo', II Symposium de Arqueología Soriana, Soria 1989, 495-513.

Arnáiz, M.A., 1990 'Las ocupaciones de San Quirce del río Pisuerga: reflexiones sobre la utilización del espacio y sus implicaciones', Boletín del Seminario de Estudios de Arte y Arqueología 56, 25-37.

Arribas, A., Aura, E., Carrión, J., Jordá, J. and Pérez Ripoll, M., 2004a 'Presencia de hiena manchada en los depósitos basales (Pleistoceno Superior final) del yacimiento arqueológico de la Cueva de Nerja (Málaga, España)', Revista Española de Paleontología 19, 109-121.

Arribas, A., Baeza, E., Bermúdez, D., Blanco, S., Durán, J.J., Garrido, G., Gumiel, J.C., Hernández, R., Soria, J.M. and Viseras, C., 2004b 'Nuevos registros paleontológicos de grandes mamíferos en la Cuenca de Guadix-Baza (Granada), aportaciones del Proyecto Fonelas al conocimiento sobre las faunas continentales del Plioceno-Pleistoceno europeo', Boletín Geológico y Minero 115, 567-581.

Arribas, A. and Palmqvist, P., 1998 'Taphonomy and paleoecology of an assemblage of large mammals: hyaenid activity in the Lower Pleistocene site at Venta Micena (Orce, Guadix-Baza Basin, Granada, Spain)', Geobios 31, 3-47.

Asquerino, M.D. and López-García, P., 1981 'La Cueva del Nacimiento (Pontones), un yacimiento Neolítico en la Sierra del Segura', Trabajos de Prehistoria 38, 109-152.

B

Badal, E. and Carrión, Y., 2001 'Del glaciar al interglaciar, Los paisajes vegetales a partir de los restos carbonizados hallados en las cuevas de Alicante' in V. Villaverde (ed) De Neandertales a cromañones. El inicio del poblamiento humano en las tierras valencianas, Universitat de Valencia, Valencia. 21-44.

Badal, E., Soler, B., Villaverde, V. and Aura, E., 1990 'Nota sobre un hogar solútero-gravetiense del Abric de la Ratlla del Bubo (Crevillent, Alicante)', Archivo de Prehistoria Levantina 20, 79-93.

Barber, K. and Charman, D., 2003 'Holocene palaeoclimate records from peatlands', in A. Mackay, R. Battarbee, J. Birks and F. Oldfield (eds), Global Change in the Holocene, Arnold, London. 210-26.

Bennett, K.D. and Willis, K.J., 2001 'Pollen', in J.P. Smol, H.J.B. Birks and W.M. Last (eds), Tracking Environmental Change using Lake Sediments Volume 3. Terrestrial, algal and siliceous indicators. Kluwer Academic Publications, Dordrecht. 5-32.

Bernaldo de Quirós, F. and Cabrera, V., 2000 'Excavaciones arqueológicas en la cueva de El Castillo, Puente Viesgo, 1980-1999', in R. Ontañón, Actuaciones Arqueológicas en Cantabria 1984-1999, Gobierno de Cantabria, Santander. 23-34.

Betancourt, J.L., 2004 'Arid lands paleobiogeography: The fossil rodent midden record in the Americas', in M.V. Lomolino and L.R. Heaney (eds), Frontiers in Biogeography, New Directions in the Geography of Nature, Sinauer Associates Inc. 27-46.

Birks, J.H.B., 1986 'Late Quaternary biotic changes in terrestrial and lacustrine environments, with particular reference to north-west Europe', in B.E. Berglund (ed), Handbook of Holocene Palaeoecology and Palaeohydrology, Wiley, Chichester. 3-65.

Birks, J.H.B. and Birks, H.H., 1980 Quaternary Palaeoecology. University Park Press, Baltimore.

Bonet, H., Mata, C., Sarrión, I., Dupré, M. and Renault-Miskovsky, J., 1981 El poblado ibérico del Puntual dels Llops (El Colmenar), (Olocau, Valencia), Servicio de Investigación Prehistórica, Serie de Trabajos Varios 71, Diputacion Provincial de Valencia.

Botella, D., Barroso, C., Riquelme, J.A., Abdessadok, S., Caparrós, M., Verdú, L., Monge, G. and García, J.A., 2006 'La Cueva del Ángel (Lucena, Córdoba), un yacimiento del Pleistoceno medio y Superior del sur de la Península Ibérica', Trabajos de Prehistoria 2, 153-65.

Bottema, S. and Woldring, H., 1994 'Bronze age and Byzantine pollen of the Kestel tin-mine (Turkey) and its possible origin, practical and experimental pollen analysis in archaeological context', in O.K. Davis (ed), Aspects of Archaeological Palynology, Methodology and Applications, AASP Contribution Series 29. 7-15.

Boyer-Klein, A., 1981 'Análisis palinológico del Rascaño' in J. González Echegaray and I Barandiaran Maestu (eds) El Paleolítico Superior de la Cueva del Rascaño (Santander), Centro de Investigación y Museo de Altamira, Santander. 216-20.

Boyer-Klein, A., 1988 'Analyses polliniques au Tardiglaciaire dans le Nord de l'Espagne , au sujet du Dryas I, II, III', in J. Civis and M.F. Valle (eds), Actas del VI Simposio de Palinología, APLE, Salamanca. 277-85.

Boyer-Klein, A., 1989 'Análisis polínico de la cueva de Zatoya', in I. Barandiarán and A. Cava (eds), El yacimiento prehistórico de Zatoya (Navarra), Suplementos de Trabajos de Arqueología 8, Pamplona. 231-35.

Bryant, V.M. and Holloway, R., 1983 'The role of palynology in archaeology', Advances in Archaeological Method and Theory 6, 191-224.

Burjachs, F., 1988a 'Análisis polínico de los niveles cerámicos de la Cova 120 (Alta Garrotxa, Catalunya)', Acta Salmanticensia 65, 285-90.

Burjachs, F., 1988b Informe de les anàlisis pollíniques efectuades amb sediments de les Sitges de la UAB i del poblat ibèric de Can Olivé (Cerdanyola del Vallès, Vallès Occidental), Centre de Recerques Arqueològiques de Cerdanyola, Cerdanyola del Vallès.

Burjachs, F., 1990 Informe de l'anàlisi palinològica realitzada amb sediments de la campanya de 1989 de la Font del Ros (Berga, Bergadà), University Autonomous of Barcelona, unpublished report.

Burjachs, F., 1991a 'El paisatge de la vall durant l'ocupació del Paleolític Mitjà. Anàlisi pol-línica', Cypsela 9, J. Agustí et al. (eds) La Cova 120, parada de caçadors-recolectors del Paleolític Mitjà. 7-20.

Burjachs, F., 1991b Informe de los análisis palinológicos del poblado de Los Millares (Almería), University of Granada, unpublished report.

Burjachs, F., 1994 'Palynology of the Upper Pleistocene and Holocene of the North-East Iberian Peninsula, Pla de l'Estany', Historical Biology 9, 17-33.

Burjachs, F., 1999 'Análisis polínico de los sectores 1 y 2', in C. Olaria (ed), Cova Matutano (Vilafamés, Plana Alta, Castelló). Un modelo ocupacional del magdaleniense superior-final en la vertiente mediterránea peninsular, Servei d'Investigacions Arqueològiques i Prehistòriques, Castellón. 247-253.

Burjachs, F., 2000a 'Informe palinològic del jaciment de Cal Guardiola (Terrassa, Vallès Occidental)', Barcelona. Servei d'Arqueologia, Generalitat de Catalunya, Barcelona.

Burjachs, F., 2000b 'Informe palinològic del jaciment de La Prunera (Olot, La Garrotxa)'. Universitat Autònoma de Barcelona, unpublished report.

Burjachs, F., 2001 'Paleoecología del Homo antecessor, Palinología de las unidades TD5, 6 y 7 de la "Gran Dolina" de Atapuerca (Burgos, Spain)', in S. Moreno Grau, B. Elvira Rendueles and J.M. Moreno Angosto (eds), XIII Simposio de la Asociación de Palinólogos en Lengua Española. (APLE), Libro de textos completos, Universidad Politécnica de Cartagena, Servicio de Publicaciones, Cartagena. 365-72.

Burjachs, F., 2002 'Palinología', in E. Carbonell (ed), Abric Romaní, nivel I. Models d'ocupació de curta durada de fa 46.000 anys a la cinglera del Capelló (Capellades, Anoia, Barcelona), Universitat Rovira i Virgili, Tarragona. 323.

Burjachs, F., in press Arqueobotànica del jaciment 'Sitges de la UAB', Limes, Barcelona.

Burjachs, F. and Julià, R., 1994 'Abrupt climatic changes during the last glaciation based on pollen analysis of the Abric Romaní, Catalonia, Spain', Quaternary Research 42, 308-15.

Burjachs, F. and Julià, R., 1996 'Palaeoenvironmental evolution during the Middle-Upper Palaeolithic transition in the NE of the Iberian Peninsula', in E. Carbonell and M. Vaquero (eds), The Last Neandertals, the first anatomically modern humans, Universitat Rovira i Virgili, Tarragona. 203-18.

Burjachs, F. and Pérez-Obiol, R., 1988 'Informe de l'anàlisi paleopollínica del sediments arqueològics de la Bòbila Madurell (Sant Quirze del Vallès, Vallès Occidental)'. Servei d'Arqueologia de la Generalitat de Catalunya, unpublished report.

Burjachs, F. and Pérez-Obiol, R., 1989 'Informe de l'anàlisi paleopollínica dels sediments arqueològics de l'abric de la Font Voltada (Montbrió de la Marca, Conca de Barberà)', unpublished report.

Burjachs, F., Rodó, X. and Comín, F.A., 1996 'Gallocanta, ejemplo de secuencia palinológica en una laguna efímera', in B. Ruiz Zapata (ed), Estudios palinológicos, Servicio de Publicaciones de la Universidad de Alcalá, Alcalá de Henares. 25-29.

Burjachs, F., Giralt, S., Roca, J.R., Seret, G. and Julià, R., 1997 'Palinología holocénica y desertización en el Mediterráneo occidental', in J.J. Ibáñez, B.L. Valero and C. Machado, C. (eds), El paisaje mediterráneo a través del espacio y del tiempo. Implicaciones en la desertificación, Geoforma Editores, Logroño. 379-94.

Burjachs, F., Febrero, A., Rodríguez-Ariza, M.O., Buxó, R., Araus, J.L. and Julià, R., 2000 'Holocene pollen sequences and carbon isotope discrimination of plant remains in Spain, evidence of a progressive increase in aridity', in P. Balabanis, D. Peter, A. Ghazi and M. Tsogas (eds), Mediterranean Desertification. Research Results and policy implications. Directorate General Research, Brussels. 11-20.

Burjachs, F., López-Sáez, J.A. and Iriarte, M.J., 2003 'Metodología arqueopalinológica', in R. Buxó and R. Piqué (eds), La recogida de muestras en arqueobotànica: objetivos y propuestas metodológicas. Museu d'Arqueologia de Catalunya, Barcelona. 11-18.

Burney, D.A. and Burney, L.P. 1993 'Modern pollen deposition in cave sites, experimental results from New York State', New Phytologist 124, 523-35.

Burney, D.A., Brook, G.A. and Coward, J.B., 1994 'A Holocene pollen record for the Kalahari Desert of Botswana for a U-series dated speleothem', The Holocene 4, 225-32.

Butzer, K.W. , Butzer, E.K. and Mateu, J.F., 1986 'Medieval Muslim communities of the Sierra de Espadán, Kingdom of Valencia', Viator, Medieval and Renaissance Studies 17, 339-413.

C

Cacho, C., Fumanal, M.P., López-García, P., López-Sáez, J.A., Pérez Ripoll, M., Mártínez Valle, R., Uzquiano, P., Arnanz, A.M., Sánchez Marco, A., Sevilla, P., Morales Muñiz, A., Roselló, E., Garralda, M.D. and García-Carrillo, M., 1995 'El Tossal de la Roca (Vall D'Alcalà, Alicante) Reconstrucción paleoambiental y cultural de la transición del Tardiglaciar al Holoceno inicial', Recerques del Museu D'Alcoy 4, 11.

Cacho, C., Ripoll, S., Jordá, J., Muñoz, F., Yravedra, J. and Maicas, R., 2003 'Ocupaciones magdalenienses en la Meseta Norte, La Peña de Estebanvela (Segovia)', Zephyrus 56, 19-37.

Calaforra, J.M. and Pulido-Bosch, A., 2003 'Evolution of the gypsum karst of Sorbas (SE Spain)', Geomorphology 50, 173-80.

Campy, M. and Chaline, J., 1993 'Missing records and depositional breaks in French Late Pleistocene cave sediments', Quaternary Research 40, 318-31.

Carrión, J.S., 1992a 'Late Quaternary pollen sequence from Carihuela Cave, southeastern Spain', Review of Palaeobotany and Palynology 71, 37-77.

Carrión, J.S., 1992b 'A palaeoecological study in the western Mediterranean area. The Upper Pleistocene pollen record from Cova Beneito (Alicante, Spain)', Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology 92, 1-14.

Carrión, J.S., 2002a 'Patterns and processes of Late Quaternary environmental change in a montane region of southwestern Europe', Quaternary Science Reviews 21, 2047-66.

Carrión, J.S., 2002b 'A taphonomic study of modern pollen assemblages from dung and surface sediments in arid environments of Spain', Review of Palaeobotany and Palynology 120, 217-32.

Carrión, J.S. and Dupré, M., 1996 'Late Quaternary vegetational history at Navarrés, eastern Spain. A two core approach', New Phytologist 134, 177-91.

Carrión, J.S. and Dupré, M., 2002 'Los paisajes vegetales de Altamira en el Paleolítico Superior', in J.A. Lasheras Corruchaga (ed), Redescubrir Altamira, Turner, Madrid. 141-50.

Carrión, J.S. and Munuera, M., 1997 'Upper Pleistocene palaeoenvironmental change in eastern Spain: new pollen analytical data from Cova Beneito (Alicante)', Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology 128, 287-99.

Carrión, J.S. and Scott, L., 1999 'The challenge of pollen analysis in palaeoenvironment studies of hominid beds, the record from Sterkfontein caves', Journal of Human Evolution 36, 401-8.

Carrión, J.S. and van Geel, B., 1999 'Fine-resolution Upper Weichselian and Holocene palynological record from Navarrés (Valencia, Spain) and a discussion about factors of Mediterranean forest succession', Review of Palaeobotany and Palynology 106, 209-36.

Carrión, J.S., Munuera, M. and Navarro, C., 1998 'The palaeoenvironment of Carihuela Cave (Granada, Spain), a reconstruction on the basis of palynological investigations of cave sediments', Review of Palaeobotany and Palynology 99, 317-40.

Carrión, J.S., Munuera, M., Navarro, C., Burjachs, F., Dupré, M. and Walker, M.J., 1999a 'The palaeoecological potential of pollen records in caves, the case of Mediterranean Spain', Quaternary Science Reviews 18, 1061-73.

Carrión, J.S., Scott, L. and Vogel, J. 1999b 'Twentieth-century changes in montane vegetation in the eastern Free State, South Africa, derived from the analysis of hyrax dung middens', Journal of Quaternary Science 14, 1-16.

Carrión, J.S., Munuera, M., Navarro, C., and Sáez, F., 2000a 'Paleoclimas e historia de la vegetación cuaternaria en España a través del análisis polínico. Viejas falacias y nuevos paradigmas', Complutum 11, 115-42.

Carrión, J.S., Scott, L., Huffman, T. and Dreyer, C., 2000b 'Pollen analysis of Iron Age cow dung in southern Africa', Vegetation History and Archaeobotany 9, 239-49.

Carrión, J.S., Brink, J., Scott, L. and Binneman, J., 2000c 'Palynology of hyena coprolites from Oyster Bay, southeastern Cape coast, South Africa, the palaeo-environment of an open-air Howieson`s Poort occurrence', South African Journal of Science 96, 449-53.

Carrión, J.S., Riquelme, J.A, Navarro, C. and Munuera, M., 2001a 'Pollen in hyaena coprolites reflects late glacial landscape in southern Spain', Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology 176, 193-205.

Carrión, J.S., Andrade, A., Bennett, K.D., Munuera, M. and Navarro, C., 2001b 'Crossing forest thresholds. Inertia and collapse in a Holocene sequence from south-central Spain', The Holocene 11, 635-53.

Carrión, J.S., Munuera, M., Dupré, M. and Andrade, A., 2001c 'Abrupt vegetation changes in the Segura mountains of southern Spain throughout the Holocene', Journal of Ecology 89, 783-97.

Carrión, J.S., Sánchez-Gómez, P., Mota, J.F., Yll, E.I. and Chaín, C., 2003a 'Fire and grazing are contingent on the Holocene vegetation dynamics of Sierra de Gádor, southern Spain', The Holocene 13, 839-49.

Carrión, J., Yll, E., Walker, M., Legaz, A., Chaíns, C. and López, A., 2003b 'Glacial refugia of temperate, Mediterranean and Ibero-North African flora in south-eastern Spain: new evidence from cave pollen at two Neandertal man sites', Global Ecology and Biogeography 12, 119-29.

Carrión, J.S., Yll, R., González-Sampériz, P. and Scott, L., 2004a 'Advances in the palynology of cave sites from Spain, taphonomical and palaeoecological aspects' in B. Andreo and J.J. Durán (eds) Investigaciones en sistemas kársticos españoles. Instituto Geológico y Minero de España, Madrid, Serie Hidrogeología y Aguas Subterránea 12. 351-66.

Carrión, J.S., Willis, K.J. and Sánchez Gómez, P., 2004b 'Holocene forest history of the eastern plateaux in the Segura Mountains (Murcia, southeastern Spain)', Review of Palaeobotany and Palynology 132, 219-36.

Carrión, J.S., Yll, E.I. and Riquelme, J.A., 2004c 'Perspectivas del análisis polínico de coprolitos y otros depósitos biogénicos útiles en la inferencia paleoambiental', in S. Rubio Jara and E. Baquedano Pérez (eds) Miscelánea en Homenaje a Emiliano Aguirre, Paleontología. Museo Arqueológico Regional, Madrid, 128-39.

Carrión, J.S., Scott, L. and Marais, E., 2006b 'Environmental implications of pollen spectra in bat droppings from southeastern Spain and potential for palaeoenvironmental reconstructions', Review of Palaeobotany and Palynology 140, 175-86.

Carrión, J.S., Scott, L., Arribas, A., Fuentes, N., Gil, G. and Montoya, E., 2007a 'Pleistocene landscapes in central Iberia inferred from pollen analysis of hyena coprolites', Journal of Quaternary Science 22, 191-202.

Carrión, J.S., Fuentes, N., Gonzalez-Samperiz, P., Quirante, L.S., Finlayson, J.C., Fernandez, S. and Andrade, A., 2007b 'Holocene environmental change in a montane region of southern Europe with a long history of human settlement', Quaternary Science Reviews 26, 1455-75.

Carrión, J.S., Finlayson, C., Finlayson, G., Allué, E., López-Sáez, J.A., López-García, P., Fernández, S., Gil, G., Fuentes, N. and González-Sampériz, P., 2008 'A coastal reservoir of biodiversity for Upper Pleistocene human populations. Palaeoecological investigations in Gorham's Cave (Gibraltar) in the context of the Iberian Peninsula', Quaternary Science Reviews 27, 2118-35.

Casado, S. and Montes, C. 1995 Guía de los lagos y humedales de España. JM Reyero, Madrid.

Caseldine, C.J., McGarry, S., Baker, A., Hawkesworth, C. and Smart, P.L., 2007 'Late Quaternary speleothem pollen in the British Isles', Journal of Quaternary Science 23, 193-200.

Castán, A. and Baldellou, V., 1985 'Excavaciones en la cueva de Chaves de Bastaras (Casbas-Huesca)', Bolskan: Revista de Arqueología del Instituto de Estudios Altoaragoneses 1, 9-38.

Castillo, J., Alvarado, M., Alonso, A., Molano, J., Fernández, J. and Cerrillo, E., 1994 'Cáparra, las relaciones comerciales a través de su aprovisionamiento cerámico' in Dupré, X. (ed) La ciutat en el món romà, Tarragona. 21-24.

Castro, P.V., Chapman, R.W., Suriñach, S., Lull, V., Micó, R., Rihuete, C., Risch, R. and Sanahuja, M.E., 1999 Proyecto Gatas. 2. La dinámica arqueoecológica de la ocupación prehistórica. Arqueología, Monografías, Junta de Andalucía, Sevilla.

Cattani, L., Garcia Antón, M. and Renault-Miskovsky, J., 1994 'The lower and middle Pleistocene in the circum mediterranean region. Attempts and results of archaeo palynological correlations', AASP Contributions Series 29, 27-52.

Cebrià, A., Esteban Amat, A., Parra, I. and Yll, E.I., 1988 'Análisis polínico de una secuencia estratigráfica y de un coprolito', in Olaria, C. (ed) Cova Fosca. Un asentamiento neolítico de cazadores y pastores en la serranía del Alto Maestrazgo, Diputación de Castellón, Castellón. 257-64.

Cirujano, S., 1990 Flora y vegetación de las lagunas y humedales de la provincia de Albacete, Instituto de Estudios Albacetenses, Albacete.

Coles, G.M. and Gilbertson, D.D., 1994 'The airfall-pollen budget of archaeologically important sites, Creswell Crags, England', Journal of Archaeological Science 21, 735-55.

Coles, G.M., Gilbertson, D.D., Hunt, C.O. and Jenkinson, R.D.S., 1989 'Taphonomy and the palynology of cave sediments', Cave Science 16, 83-89.

Consuegra, S., Gallego, M.M. and Castañeda, N., 2004 'Minería neolítica de sílex de Casa Montero (Vicálvaro, Madrid)', Trabajos de Prehistoria 61, 127-40.

Contreras, F., Nocete, F. and Sánchez, M., 1985 'Análisis histórico de las comunidades de la Edad del Bronce de la Depresión Linares-Bailén y estribaciones meridionales de Sierra Morena. Sondeo estratigráfico en el Cerro de Plaza de Armas de Sevilleja (Espelúy, Jaén)', Anuario Arqueológico de Andalucía 2, 141-49.

Cortés, M. and Sanchidrián, J.L., 1999 'Dinámica cultural del Pleistoceno Superior en la costa de Málaga', Cuaternario y Geomorfología 13, 63-77.

Coûteaux, M., 1977 'A propos de l'interprétation des analyses polliniques de sédiments minéraux, principalement archéologiques', in H. Laville and J. Renault-Miskovsky (eds), Approche écologique de l'homme fossile, Supplément du Bulletin de l'Association Française pour l'Etude du Quaternaire 47. 259-76.

Cruz, D.J., 1991 A Mamoa 1 de Chã de Carvalhal no contexto arqueológico da Serra da Aboboreira e da Pré-História recente do Norte de Portugal, Coimbra. University of Coimbra, Portugal.

Cuchí, J.A. and Sancho, C., 1995 'Marco geológico y geomorfológico de la Cueva del Moro de Olvena (Huesca)', Bolskan 12, 19-28.

D

Davis, B.A.S., 1994 Paleolimnology of Holocene environmental change from endorheic lakes in the Ebro basin, North-East Spain, PhD Thesis, University of Newcastle-upon-Tyne.

Davis, O.K., 1990 'Caves as sources of biotic remains in arid western North America', Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology 76, 331-48.

Davis, O.K., 1998 'Palynological evidence for vegetation cycles in a 1.5 million year pollen record from the Great Salt Lake, Utah, USA', Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology 138, 175-85.

Davis, O.K. and Anderson, R.S., 1987 'Pollen in packrat (Neotoma) middens, pollen transport and the relationship of pollen to vegetation', Palynology 11, 185-98.

Davis, O.K. and Mariscal, B., 1994 'A comparison of archaeological palynology of Almería, Spain, and coastal southern California, USA', in O.K. Davis (ed), Aspects of Archaeological Palynology, Methodology and Applications. AASP Contributions Series 29, 75-82.

Delibes, G. and Moure, A., 1973 'Excavaciones arqueológicas en la villa romana de Almenara de Adaja (Provincia de Valladolid). Campaña de 1969', Noticiario Arqueológico Hispánico, Arqueología 2, 9-50.

Díez, C., García, M.A., Gil, E., Jordá, J.F., Ortega, A.I., Sánchez, A. and Sánchez, B., 1989 'La Cueva de Valdegoba (Burgos). Primera campaña de excavaciones', Zephyrus 42, 55-74.

Dimbleby, G.W., 1985 The Palynology of Archaeological Sites. Academic Press, London.

Dricot, L. and Leroy, S., 1989 'Peptization and sieving for palynological purposes', Geobound 2, 114-26.

Dorado-Valiño, M., Valdeolmillos, A., Ruiz-Zapata, M.B., Gil-García, M.J. and de Bustamante, I., 2002 'Climatic changes since the lateglacial-holocene transition in La Mancha Plain (south-central Iberian Peninsula, Spain) and their incidence on Las Tablas de Daimiel marshlands', Quaternary International 94, 73-84.

Dueñas, M.A. and Recio, J.M., 2000 Bases ecológicas para la restauración de los humedales de La Janda (Cádiz, España). Servicio de Publicaciones de la Universidad de Córdoba, Córdoba.

Dupré, M., 1988 Palinología y paleoambiente. Nuevos datos españoles. Referencias, Serie de Trabajos Varios 84, Servicio de Investigación Prehistórica, Diputación Provincial de Valencia.

Dupré, M. and Renault-Miskovsky, J., 1990 'El hombre y su impacto en las zonas bajas mediterráneas. Datos palinológicos de sedimentos arqueológicos holocenos', Archivo de Prehistoria Levantina 20, 133-41.

Dupré, M., Fumanal, M.P., Robls, R., Acuña, J.P. and Martí, B., 1983 'Cova de l'Or (Beniarres, Alicante). Campañas de excavación 1975-1979', Noticiario arqueológico hispano 16, 9-56.

Dupré, M., Fumanal, M.P. and La Roca, N., 1985 'Modifications de I'environnement endoréique. La tourbière de la Canal de Navarrés (Valencia, Espagne)', Cahiers Ligures de Préhistoire et de Protohistoire 2, 297-311.

Dupré, M., Pérez-Obiol, R. and Roure, J.M., 1994 'Análisis polínico del sondeo TU de la turbera de Torreblanca (Castellón, España)', in M. Dupré, M.E. Burgaz, I. Mateu and J. Güemes (eds), X Simposio de Palinología (APLE), Valencia. 165-74.

Dupré, M., Fumanal, M.P., Martínez Gallego, J., Pérez Obiol, R., Roure, J.M. and Usera, J., 1996 'The Laguna de San Benito (Valencia, Spain), palaeoenvironmental reconstruction of an endorheic system', Quaternaire 7, 177-86.

Dupré, M., Carrión, M., Fumanal, M.P., La Roca, N., Martínez, J. and Usera, J., 1998a 'Evolution and palaeoenvironmental conditions of an interfan area in eastern Spain (Navarrés, Valencia)', Il Quaternario 11, 95-105.

Dupré, M., Fumanal, M.P., Sanjaume, E., Santisteban, C., Usera, J. and Viñals, M.J., 1998b 'Quaternary evolution of the Pego coastal lagoon (Southern Valencia, Spain)', Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology 68, 291-99.

Dupré, M., Ferrer, C.,González-Sampériz, P., Roca de Togores, C., Grau, E., Máñez, S. and Soler, J.A., 1999 'Cova d'en Pardo, Planes, Alicante: primeros resultados de una investigación pluridisciplinar en un yacimiento prehistórico', in Universidad de Valencia (ed) Geoarqueología quaternari litoral: memorial María Pilar Fumanal. 269-82.

E

Expósito, I. and Burjachs, F., 2007 'Informe d'un test d'anàlisi palinològica de tres mostre sedimentàries procedents de les Illes Columbrets (Castelló, País Valencià)', Universitat de València, unpublished report.

F

Faegri, K and Iversen, J., 1975 Textbook of Pollen Analysis. Halfner Press, New York.

Fernández-Cortés, A., Calaforra, J.M., Jiménez-Espinosa, R. and Sánchez-Marto, F., 2006 'Geostatistical spatiotemporal analysis of air temperature as an aid to delineating thermal stability zones in a potential show cave. Implications for environmental management', Journal of Environmental Management 81, 371-83.

Fernández, S., Carrión, J.S., Fuentes, N., González-Sampériz, P., Gil, G., García-Martínez, M.S., Vega-Toscano, L.G. and Riquelme, J.A., 2007 'Palynology of Carihuela Cave, southern Spain: completing the record', Geobios 40, 75-90.

Fernández-Peris, J., 2004 'Datos sobre la incidencia de carnívoros en La Cova de Bolomor (Tavernes de la Valldigna, Valencia)', in E. Baquedano and S. Rubio (eds), Miscelánea en Homenaje a Emiliano Aguirre, Volumen IV, Arqueología. Museo Arqueológico Regional, Valencia. 141-57.

Fernández-Rodríguez, C., Ramil-Rego, P. and Martínez Cortizas, A., 1995 'Characterization and depositional evolution of hyaena (Crocuta crocuta) coprolites from La Valiña Cave (northwest Spain)', Journal of Archaeological Science 22, 597-607.

Fernández-Zamudio, R., Sousa, A. and García-Murillo, P., 2007 Laguna de las Madres. Junta de Andalucía, Sevilla.

Florschütz, F., Menéndez-Amor, J. and Wijmstra, T., 1971 'Palynology of a thick Quaternary succession in S. Spain', Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology 10, 233-64.

Ford, T.D. and Pedley, H.M. 1996 'A review of tufa and travertine deposits of the world', Earth Science Reviews 41, 117-75.

Fortea, F.J., 1990 'Abrigo de La Viña: informe de las campañas 1980-1986' in Excavaciones arqueológicas en Asturias: 1983-86. 55-68.

Fortea, F.J. and Jordá, F., 1976 'La cueva de Les Malladetes y los problemas del Paleolítico Superior del Mediterráneo español', Zephyrus 16-17, 129-66.

Fuentes, N., García Martínez, M., González Sampériz, P., Fernández, S., Carrión, J.S., Ros, M., López Campuzano, M. and Medina, J., 2005 'Degradación ecológica y cambio cultural durante los últimos cuatro mil años en el sureste ibérico semiárido', Anales de Biología 27, 69-84.

Fuentes, N., Carrión, J.S., Fernández, S., Nocete, F., Lizcano, R. and Pérez Bareas, C., 2007 'Análisis polínico de los yacimientos arqueológicos Cerro del Alcázar de Baeza y Eras del Alcázar de Úbeda (Jaén)', Anales de Biología 29, 85-93.

Fumanal, M.P., 1986 Sedimentología y clima en el País Valenciano. Las cuevas habitadas en el Cuaternario reciente. Diputación Provincial de Valencia, Valencia.

Fumanal, M.P., Hernández, M.S., Ferrer, C., Serna, A., Batlle, J., Martínez, J. and Bordas, V., 1996 'Estudio geoarqueológico de Cabezo Redondo (Villena, Alicante), un yacimiento de la edad de bronce y sus condicionantes medioambientales', Cuaternario y Geomorfología 10, 5.

G

Galobart, A., Maroto, J., Menéndez, E., Ros, X., Gaete, R. and Colomer, F., 1990 'El yacimiento del Pleistoceno Inferior de Incarcal (Crespià, Girona)' in Reunión de tafonomía y fosilización, Madrid. 161-67.

García-Antón, M., 1987 'Estudio polínico preliminar de los yacimientos de la Sierra de Atapuerca (Burgos)', in E. Aguirre, E. Carbonell and J.M. Bermúdez de Castro (eds), El Hombre fósil de Ibéas y el Pleistoceno de la Sierra de Atapuerca, Publicaciones de la Junta de Castilla y León, Valladolid. 55-59.

García-Antón, M., 1989 Estudio palinológico de los yacimientos mesopleistocenos de Atapuerca (Burgos): reconstrucción paisajística y paleoclimática, PhD Thesis, Universidad Autónoma de Madrid.

García-Antón, M., 1995 'Pollen analysis of Middle Pleistocene palaeovegetation at Atapuerca', in J.M. Bermúdez, J.L. Arsuaga and E. Carbonell (eds), Human Evolution in Europe and the Atapuerca Evidence, Publicaciones de la Junta de Castilla y León, Valladolid. 147-65.

García-Antón, M. and Casado, M.A., 1994 'Aplicación de análisis numéricos para la zonación de diagramas polínicos, yacimiento de 'Galería', Atapuerca (Burgos)', in I. La-Serna (ed), Polen y esporas, contribución a su conocimiento, Publicaciones de la Universidad de la Laguna, La Laguna. 371-79.

García-Antón, M. and Sainz Ollero, H., 1991 'Pollen records on the Atapuerca Middle Pleistocene site (Burgos, Spain)', Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology 85, 199-206.

García-Antón, M., Morla, C. and Sainz Ollero, H., 1990 'Consideraciones sobre la presencia de algunos vegetales relictos terciarios en la Península Ibérica durante el Cuaternario', Boletín de la Real Sociedad Española de Historia Natural (Sección Biológica) 86, 95-105.

García-Argüelles, P., Nadal i Lorenzo, J. and Fullola i Pericot, J.M., 2005 'El abrigo del Filador (Margalef de Montsant, Tarragona) y su contextualización cultural y cronológica en el Nordeste peninsular', Trabajos de Prehistoria 62, 65-84.

García del Cura, M.A., Pedley, H.M., Ordóñez, S. and González-Martín, J.A., 2000 'Petrology of a barrage tufa system (Pleistocene to recent) in the Ruidera Lakes Natural Park (Central Spain)', Geotemas 1, 359-63.

Geurts, M., 1977 'Premières données à l'étude palynologique des dépôts calcareux quaternaires en Catalogne', Acta Geologica Hispanica 12, 86-89.

Geurts, M., 1979 'Approche palynostratigraphique des dépôts calcareux quatrenaires dans la région de Banyoles-Besalú (Catalogne)', in R. Julià, M.A. Marqués, A., Mir, D. Serrat and F. Gallart (eds), Actas de la IV Reunión del Grupo de Trabajo del Cuaternario, Banyoles. 106-16.

Gibert, J., Martínez, B., Caporicci, C., Jiménez, C., Ferrández, C., Ribot., F., Soria, F., Pérez-Cuadrado, J.L., Arribas, A., Canals, J., García-Targa, J.M., Iglesias, A. and Romero, R., 1988 'Resumen de las investigaciones paleoantropológicas y arqueológicas de Orce (Granada) y Cueva Victoria (Cartagena)', Coloquios de Paleontología 42, 11-60.

Gibert, J., Leakey, M., Ribot, F., Gibert, L., Arribas, A. and Martínez-Navarro, B., 1995 'Presence of the Cercopithecid genus Theropithecus in Cueva Victoria (Murcia, Spain)', Journal of Human Evolution 28, 31-46.

Gil-García, M.J., Las Heras, R., Núñez, E. and Martínez, J., 1995 'Análisis polínico de un depósito higroturboso de la Sierra de Cameros (La Rioja, España)', Zubia 13, 33-41.

Gil-Romera, G., Scott, L. Marais E. and Brook, G.A., 2007 'Late Holocene environmental change in the northwestern Namib Desert margin, New fossil pollen evidence from hyrax middens', Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology 249, 1-17.

Giralt, S., Burjachs, F., Roca, J.R. and Julià, R., 1999 'Late Glacial to Early Holocene environmental adjustment in the Mediterranean semi-arid zone of the Salines playa-lake (Alacant, Spain)', Journal of Palaeolimnology 21, 449-60.

Girard, M., 1975 'Prélèvements d`échantillons en grotte et station de terrain sec en vue de l'analyse pollinique', Bulletin de la Societé Préhistorique Française 72, 158-60.

Girard, M. and Renault-Miskovsky, J., 1969 'Nouvelles techniques de préparation en palynologie appliquées à trois sédiments du Quaternaire final de l`Abri Corneille (Istres-Bouches-du-Rhone)', Bulletin de l`Association Française pour l'Etude du Quaternaire 4, 275-84.

Goeury, C. and de Beaulieu, J.-L., 1979 'A propos de la concentration du pollen à l'aide de la liqueur de Thoulet dans les sédiments minéraux', Pollen et Spores 21, 239-51.

Gómez-Ferreras, C., López, P. and López Sáez, J.A., '1996 Dinámica de la vegetación de las lagunas de Villafáfila (Zamora) durante el Holoceno reciente' in Ruiz Zapata, B. (ed) Estudios Palinológicos, Universidad de Alcalá de Henares, Alcalá de Henares. 57-61.

Gómez-Orellana, L., Ramil-Rego, P. and Muñoz-Sobrino, C., 2007 'The Würm in NW Iberia, a pollen record from Area Longa (Galicia)', Quaternary Research 67, 438-52.

González-Beserán, J.L, González, L.J. and Mujeriego, F.L., 1991 Introducción a la ecología de la Laguna de los Ojos de Villaverde, Instituto de Estudios Albacetenses, Albacete.

González-Morales, M.R., 1990 'El abrigo de Entrefoces (1980-1983)', in Excavaciones arqueológicas en Asturias 1983-86. 29-36.

González-Morales, M.R., Ortea Rato, J.A., Díaz González, T.E., Márquez Uría, M.C. and Volman, K.C., 1980 'El conchero asturiense de la cueva de Mazaculos II (La Franca, Asturias), campañas de 1976 a 1978', Noticiario Arqueológico Hispano 9, 35-64.

González-Sampériz, P., 1998 'Estudio palinológico de la Cueva de En Pardo (Planes, Alicante). Primeros resultados', Cuaternario y Geomorfología 12, 45-61.

González-Sampériz, P., 1999 'Análisis de polen subactual en la Cueva de En Pardo (Planes, Alicante), in L. Buxó and C. Pau (eds), Avances en el estudio del Cuaternario español, Girona. 307-16.

González-Sampériz, P., 2001 Análisis palinológico aplicado a la reconstrucción paleoclimática en medios mediterráneos y eurosiberianos. PhD Thesis, Universidad de Zaragoza.

González-Sampériz, P., 2004a Evolución paleoambiental del sector central de la cuenca del Ebro durante el Pleistoceno superior y Holoceno. Instituto Pirenaico de Ecología-CSIC, Zaragoza.

González-Sampériz, P., 2004b 'Análisis palinológico del yacimiento de Los Baños de Ariño (Teruel)' in Utrilla, P., Rodanés, J.M. (eds) El yacimiento arqueológico de Los Baños de Ariño, Monografías Arqueológicas, Zaragoza. 59-62.

González-Sampériz, P. and Sopena, M.C., 2002 'Recent Holocene palaeoenvironmental evolution in the Central Ebro Basin (N.E. Spain)', Quaternary International 93, 177-90.

González-Sampériz, P., Valero-Garcés, B., García-Ruiz, J.M. and Martí, C., 2003a 'Lateglacial and Holocene vegetational change in the Pyrenees and the Central Ebro Valley (NE Spain)', in M.B. Ruiz Zapata, M. Dorado Valiño, A. Valdeolmillos Rodríguez, M.J. Gil García, T. Bardají Azcárate, I. De Bustamante Gutiérrez and I. Martínez Mendizábal (eds), Quaternary Climatic Changes and environmental crises in the Mediterranean Region, Alcalá de Henares, Madrid. 181-90.

González-Sampériz, P., Montes, L. and Utrilla, P., 2003b 'Pollen in hyaena coprolites from Gabasa Cave (northern Spain)', Review of Palaeobotany and Palynology 126, 7-15.

González-Sampériz, P., Valero-Garcés, B., Carrión, J., Peña-Moné, JL., García-Ruiz, J.M. and Martí-Bono, C., 2005 'Glacial and Late glacial vegetation in Northeastern Spain, new data and a review', Quaternary International 141, 4-20.

González-Sampériz, P., Valero-Garcés, B. L., Moreno, A., Jalut, G., García-Ruiz, J.M., Martí-Bono, C., Delgado-Huertas, A., Navas, A., Otto, T. and Dedoubat J.J., 2006 'Climate variability in the Spanish Pyrenees for the last 30,000 yr, El Portalet peatbog sequence', Quaternary Research 66. 38-52.

González-Sampériz, P; Valero-Garcés, B. L; Moreno, A; Morellón, M; Navas, A; Machín, J. and Delgado-Huertas, A., 2008 'Vegetation changes and hydrological fluctuations in the Central Ebro Basin (NE Spain) since the Lateglacial, saline lake records', Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology 259, 157-81.

Guerrero, V.M. and Gornés, S., 2000 Colonización humana en ambientes insulares. Interacción con el medio y adaptación cultural, Universidad de Baleares, Palma de Mallorca.

Guilbaud, M., Sala, R., Cabañas, A.M. and Carbonell, E., 1993 'L'occupation acheuléene du Montgrí: Caus del Duc de Torroella et d'Ulla (Catalogne, Espagne)', in Instituto Tecnológico Geominero de España (ed), El Cuaternario en España y Portugal 1, Instituto Tecnológico Geominero de España, Madrid. 399-408.

H

Havinga, A.J., 1984 'A 20-year experimental investigation into the differential corrosion susceptibility of pollen and spores in various soil types', Pollen et Spores 26, 541-58.

Heim C., Nowaczyk N., Negendank J., Leroy S. and Ben-Avraham Z., 1997 'Middle-East desertification: evidence from the Dead Sea', Naturwissenschaften 84(9), 398-401.

Hernández, F. and Galán, E., 1992 'La necrópolis de El Mercadillo (Botija, Cáceres)', Extremadura Arqueológica 6, 1-156.

Hernández, F., Rodríguez, M.D. and Sánchez, M.A., 1989 Excavaciones en el Castro de Villasviejas de Tamuja (Botija, Cáceres). Junta de Extremadura, Mérida.

Holloway, R.G., 1989 'Experimental mechanical pollen degradation and its application to Quaternary age deposits', Texas Journal of Science 41, 131-45.

Horowitz, A., 1992 Palynology of Arid Lands. Elsevier, Amsterdam.

Horrocks, M., Salter, J., Braggins, J., Nichol, S., Moorhouse, R. and Elliott, G., 2008 'Plant microfossil analysis of coprolites of the critically endangered kakapo (Strigops habroptilus) parrot from New Zealand', Review of Palaeobotany and Palynology, 229-45.

Hunt, C.O. and Rushworth, G., 2005 'Pollen taphonomy and airfall sedimentation in a tropical cave, the West Mouth of The Great Cave of Niah in Sarawak, Malaysian Borneo', Journal of Archaeological Science 32, 465-73.

Hunt, C.O., Rushworth, G., Gilbertson, D.D. and Mattingly, D.J., 2001 'Romano-Libyan dryland animal husbandry and landscape, pollen and palynofacies analyses of coprolites from a farm in the Wadi el-Amud, Tripolitania', Journal of Archaeological Science 28, 351-63.

Hurtado, V., 2004 'El asentamiento fortificado de San Blás (Cheles, Badajoz). III milenio AC', Trabajos de Prehistoria 61, 141-55.

Hurtado, V., 2007 'Interpretación sobre la dinámica cultural en la Cuenca Media del Guadiana (IV-III milenios A.N.E.)', Extremadura Arqueológica 5, 53-80.

I

Iglesias-Gil, J.M., 1997 Arqueología en Lulobriga (Retortillo, Campoo de Enmedio, Cantabria). Servicio de Publicaciones de la Universidad de Cantabria, Santander.

Iriarte, M.J., 1992 'El entorno vegetal en las Bárdenas Reales (Navarra) durante la prehistoria reciente', Historia 20, 359-67.

Iriarte, M.J., 1994 El paisaje vegetal de la Prehistoria reciente en el alto valle del Ebro y sus estribaciones atlánticas. PhD Thesis, Universidad del País Vasco, Vitoria.

J

Jones, J., Tinsley, H. and Brunning, R., 2007 'Methodologies for assessment of the state of preservation of pollen and plant macrofossil remains in waterlogged deposits', Environmental Archaeology 12, 71-86.

Jordán, J.F., 1992 'Prospección arqueológica en la Comarca de Hellín-Tobarra. Metodología, resultados y bibliografía', Al-Basit 31, 183-227.

Julià, R., Negendank, J.F.W., Seret, G., Brauer, A., Burjachs, F., Endres, Ch., Giralt, S. and Roca, J.R., 1994a Origin and Evolution of Desertification in the Mediterranean Environment in Spain. Final Report of the Project EV5V-CT91-0037, Brussels.

Julià, R., Negendank, J.F.W., Seret, G.; Brauer, A., Burjachs, F., Endres, C., Giralt, S., Parés and J.M., Roca, J.M., 1994b 'Holocene climatic change and desertification in Western Mediterranean. Schriften der Alfred Wegener Stiftung', Terra Nostra 1/94, 81-84.

Julià, R., Giralt, S., Burjachs, F. and Roca, J.R., 2000 'Inferring water level changes in the Gallocanta closed-basin from ultra high-resolution lake sediment stratigraphy', Terra Nostra 7, 40-44.

L

Lartigot, A.-S., 2007 Taphonomie pollinique en grotte de sédiments détritiques et de spéléothèmes, potentiels et limites pour la reconstitution de l'environnement végétal de l'homme préhistorique sur le pourtour nord-méditerranéen. Application aux sites de la Caune de l'Arago (Tautavel, Pyrénées Orientales, France), de la Baume Bonne (Quison, Alpes-de-Haute-Provence, France), de la Grotte de Lazaret (Nice, Alpes-Maritimes, France) et de la Grotte de la Basura (Toirano, Ligurie, Italie). PhD Thesis, Museum National d'Histoire Naturelle, Paris.

Lasheras, J.A. and de las Heras, C., 1997 'La cueva de Altamira: historia de un monumento', in CSIC (ed), La cristalización del pasado: génesis y desarrollo del marco institucional dela arqueología en España, Universidad de Málaga, Servicio de Publicaciones. 359-68.

Leroi-Gourhan, A., 1980 'Análisis polínico de la cueva de El Pendo', in J. González Echegaray (ed), El yacimiento de la cueva de El Pendo (excavaciones 1953-1957), Biblioteca Praehistorica Hispana, CSIC, Madrid. 265-66.

Leroy S.A.G., 1990 Paléoclimats plio-pléistocènes en Catalogne et Languedoc d'après la palynologie de formations lacustres. Vols 1 and 2. PhD Thesis, UCL.

Leroy, S.A.G., 1997 'Climatic and non-climatic lake-level changes inferred from a Plio-Pleistocene lacustrine complex of Catalonia (Spain), palynology of the Tres Pins sequences', Journal of Paleolimnology 17, 347-67.

Leroy S.A.G., 2008 'Vegetation cycles in a disturbed sequence around the Cobb-Mountain subchron in Catalonia', Journal of Palaeolimnology 40, 851-68.

Leroy, S.A.G. and Simms, M.J., 2006 'Iron age to medieval entomogamous vegetation and Rhinolophus hipposideros roost in South-Eastern Wales (UK)', Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology 237, 4-18.

López-García, P., 1981 'Análisis polínico del yacimiento de Los Azules (Cangas de Onís, Oviedo)', Botanica Macaronesica 9, 243-48.

López-García, P., 1983 'Análisis polínicos de cinco fondos de cabaña del km. 7 derecha de la carretera de San Martín de La Vega (T.M. Getafe, Madrid)', Estudios de Prehistoria y Arqueología Madrileñas 2, 266-70.

López-García, P., 1986 'Estudio palinológico del Holoceno español a través del análisis de yacimientos arqueológicos', Trabajos de Prehistoria 43, 143-58.

López-García, P., 1988 'Estudio polínico de seis yacimientos del sureste español, Cueva de Ambrosio, Cueva del Calor, Abrigo del Milano, Almizaraque, El Prado, Abrigo de los Carboneros', Trabajos de Prehistoria 45, 335-45.

López-García, P., 1991 El cambio cultural del IV al II milenios a. C. en la Comarca Noroeste de Murcia. Volumen I. Consejo Superior de Investigaciones Científicas. Madrid.

López-García, P., 1997 El Paisaje Vegetal de la Comunidad de Madrid durante el Holoceno Final. Serie Arqueología, Paleontología y Etnografía, Monográfico 5. Consejería de Educación y Cultura de la Comunidad de Madrid, Madrid.

López-García, P. and López-Sáez, J.A., 1994a 'El paisaje andaluz en la Prehistoria, datos paleopalinológicos', Revista Española de Micropaleontología 26, 49-59.

López-García, P. and López-Sáez, J.A., 1994b 'Comparison of peats and archaeological samples in the Andalusian region, Spain', in O.K. Davis (ed), Aspects of Archaeological Palynology, Methodology and Applications, American Association of Stratigraphic Palynologists Contributions Series 29, Houston, Texas. 127-39.

López-García, P. and López-Sáez, J.A., 1997 Contribución al conocimiento de la historia de la vegetación de la provincia de Sevilla, análisis polínico del yacimiento arqueológico de "Los Molares"', Mediterranea, Serie de Estudios Biológicos 16, 19-22.

López-Sáez, J.A. and López-Merino, L., 2007 'Paleoambiente y paleoeconomía en la transición Epipaleolítico-Neolítico en la Alta Extremadura, análisis palinológicos en el yacimiento de la Canaleja (Romangordo)', in E.Cerrillo Cuenca, and A. González Cordero (eds), Cuevas para la eternidad, sepulcros prehistóricos de la provincia de Cáceres. Ataecina 3, Colección de Estudios Históricos de la Lusitania, Badajoz. 57.

López-Sáez, J.A., López-García, P. and Burjachs, F., 2003 'Arqueopalinología, síntesis crítica', Polen 12, 5-35.

Lozano, J.M., Ramos, J., García, E., Herrero, N., Pérez, M., Castañeda, V. and Lazarich, G., 1997 'El Retamar (Puerto Real, Cádiz), un asentamiento neolítico especializado en la pesca y el marisqueo', in P. Bueno and R. Balbín (eds), II Congreso de Arqueología Peninsular, Zamora, Fundación Rei Afonso Henriques. 49-58.

Løvlie, R. and Leroy, S., 1995 'Magnetostratigraphy of Lower Pleistocene Banyoles palaeolake carbonate sediments from Catalonia, NE Spain: evidence for relocation of the Cobb Mountain sub-chron', Quaternary Science Reviews 14, 473-85.

Luly, J.G., 1997 'Modern pollen dynamics and surficial sedimentary processes at Lake Tyrrel, semiarid northwestern Victoria, Australia', Review of Palaeobotany and Palynology 97, 301-18.

M

Macphail, R.I., Cruise, G.M., Allen, M.J., Linderholm, J. and Reynolds, P., 2004 'Archaeological soil and pollen analysis of experimental floor deposits; with special reference to Butser Ancient Farm, Hampshire, UK', Journal of Archaeological Science 31, 175-191.

Mariscal, B., 1991a 'Fluctuación climática y variación de la vegetación durante el período Subboreal. Análisis polínico del Cerro de las Cuartillas, Mojácar (Almería)', Boletín Geológico y Minero 102, 556-61.

Mariscal, B., 1991b 'Características ambientales durante el Holoceno en las Pilas de Mojácar, Almería. Análisis polínico en la Cuenca del Río Aguas', Boletín Geológico y Minero 102, 394-99.

Mariscal, B., 1991c 'Características climáticas y ambientales durante el Holoceno en Almizaraque. Análisis polínico de los sedimentos fluviales de Villaricos (Almería)', Boletín Geológico y Minero 102, 726-34.

Mariscal, B., 1992 'Variación de la vegetación durante el Subboreal. Análisis polínico en Cabezo de Brujas, Almizaraque (Almería)', Revista Española de Micropaleontología 23, 141-49.

Mariscal, B., 1993 'Analisis polinico del yacimiento de la edad del bronce de el acequion. Albacete', Cuadernos de Prehistoria y Arqueología 20, 59-72.

Mariscal, B., 1994 'Variación de la vegetación de Soria según el registro polínico del yacimiento de Fuentesauco (2700-2200 B.P.)', in Actas 11 Congreso Nacional del Medio Ambiente, Ministerio de Medio Ambiente, Madrid. 377-92.

Mariscal, B., 1996 'Evolución de la vegetación desde el Calcolítico a la Primera Edad del Hierro en la Cuenca Media del Tajo', in B. Ruiz Zapata (ed), Estudios Palinológicos, Universidad de Alcalá de Henares, Alcalá de Henares. 83-86.

Martí Oliver, B., 1983 El naiximent de l'agricultura en el País Valencia. Del Neolític a l'Etat del Bronze. Universitat de Valencia, Cultura Universitaria Popular 1, Valencia.

Martí Oliver, C., González-Sampériz, P., Valero-Garcés, B. and García-Ruiz, J.M., 2002 'El depósito glaciolacustre de Linas de Broto (Pirineo Aragonés), y sus implicaciones paleoambientales', in A. Pérez-González, J. Vegas and M. Machado (eds), Aportaciones a la Geomorfología de España en el inicio del Tercer Milenio, Instituto Geológico y Minero de España, Madrid. 77-83.

Martín-Arroyo, T., Ruiz Zapata, B., Valdeolmillos, A. and Benito, G., 1996a 'Reconstrucción de la vegetación durante el cuaternario reciente en El Puente del Arzobispo (Toledo, España), primeros datos polínicos', in B. Ruíz Zapata (ed), Estudios Palinológicos, Universidad de Alcalá de Henares. 91-94.

Martín-Arroyo, T., Ruiz Zapata, B. and Pérez Gónzalez, A., 1996b 'Paleoambiente en el valle del río Tajo durante el Pleistoceno superior, primeros datos polínicos', in P. Ramil Rego, C. Fernández Rodríguez and M. Rodríguez Guitián, (eds), Biogeografía Pleistocena-Holocena de la Península Ibérica, Xunta de Galicia, Santiago de Compostela. 73-86.

Martínez-Andreu, M. and Sánchez, J.L., 2006 'Cueva de la Higuera (Isla Plana, Cartagena)', in M. Lechuga (ed), Abstracts of the XVII Jornadas de Patrimonio Histórico en la región de Murcia, Murcia. 45-46.

Martínez-Sánchez, C., 1992 'Cueva Antón (Mula)', Abstracts of the III Jornadas de Arqueología Regional Murcia, University of Murcia. 7-8.

Martín-Puertas,C., Valero-Garcés, B., Mata, P., González-Sampériz, P., Bao, R; Moreno, A. and Stefanova, V., 2008 'Arid and humid phases in Southern Spain during the last 4000 years: The Zoñar Lake record, Córdoba', The Holocene 18(6), 907-21.

Martínez-Tudela, A., 1986 Los travertinos del Río Matarraña, Beceite, Teruel. Estudio paleobotánico, PhD Thesis, Universidad de Valencia, Valencia.

Mas, M., Jordá, J. and Ripoll, S., 1998 'Las cuevas de levante (Benalup, Cádiz), un yacimiento al aire libre del Paleolítico Superior en Andalucía suroccidental', Trabajos de Prehistoria 55, 21-33.

McGarry, S. and Caseldine, C.J., 2004 'Speleopalynology, a neglected tool in British Quaternary studies', Quaternary Science Reviews 23, 2389-404.

Menendez-Amor, J. and Florschütz, F., 1961 'Resultados del análisis polínico de una serie de turba recogida en la Ereta del Pedregal (Navarrés, Valencia)', Archivo de Prehistoria Levantina 9, 97-99.

Montes, L., 2005 'Abrigos de Legunova y Valcervera en Biel : campaña de 2004', Salduie. Estudios de Prehistoria y Arqueología 5, 255-68.

Montes, L. and Domingo, R., 2001 'Epipaleolítico y Neolítico en las Sierras Exteriores de Aragón. Prospecciones, sondeos y excavaciones 2001', Salduie. Estudios de Prehistoria y Arqueología 2, 323-36.

Montes, R., 1987 'Informe preliminar de las excavaciones realizadas en la Cueva de Los Aviones, Cartagena', Excavaciones y Prospecciones Arqueológicas 1, 3-4.

Montón, F.J., 1998 'Un poblado de la Edad del Hierro en Huesca', Revista de Arqueología 208, 60.

Montoya, P., Alberdi, M.T., Barbadillo, L.J., van der Made, J., Morales, J., Murelaga, X., Peñalver, E., Robles, F., Ruiz Bustos, A., Sánchez, A., Sanchiz, B., Soria, D. and Szyndlarg, Z., 2001 'Une faune très diversifiée du Pléistocène inférieur de la Sierra de Quibas (province de Murcia, Espagne)', Earth and Planetary Sciences 332, 387-93.

Moore, P.D., 1986 'Hydrological changes in mires', in B.E. Berglund (ed), Handbook of Holocene Palaeoecology and Palaeohydrology, John Wiley, Chichester. 91-107.

Moore, P.D., Webb, J.A. and Collinson, M.E., 1991 Pollen Analysis. 2nd Edn, Oxford, Blackwell.

Morellón, M., Valero-Garcés, B., Moreno, A., González-Sampériz, P., Mata, P., Romero, O., Maestro, M. and Navas, A., 2008 'Holocene palaeohydrology and climate variability in northeastern Spain: The sedimentary record of Lake Estanya (Pre-Pyrenean Range)', Quaternary Internacional 181, 15-31.

Moreno, A., Valero-Garcés, B.L., González-Sampériz, P., Navas A., Machín, J. and Delgado-Huertas, A., 2004 'El registro paleoambiental y paleoclimático de las saladas de La Playa y La Salineta (zona central de la Depresión del Ebro)', Geotemas 6, 137-40.

Moreno, A., Valero-Garcés, B., González-Sampériz, P. and Rico, M.T. 2008 'Flood response to rainfall variability during the last 2000 years inferred from the Taravilla Lake record (Central Iberian Range, Spain)', Journal of Palaeolimnology 40, 943-961. DOI 10.1007/s10933-008-9209-3.

Muñoz, K., 2000 'The Tagus Middle Basin (Iberian Peninsula) from the Neolithic to the Iron Age (V-I millenium cal. BC), the long way to social complexity', Oxford Journal of Archaeology 19, 241-72.

Muñoz-Sobrino, C., Ramil-Rego, P. and Gómez-Orellana, L., 2004 'Vegetation of the Lago de Sanabria area (NW Iberia) since the end of the Pleistocene: a palaeoecological reconstruction on the basis of two new pollen sequences', Vegetation History and Archaeobotany 13, 1-22.

N

Nájera, T. and Molina, F., 1977 'Edad del Bronce en La Mancha, excavaciones en las Motillas del Azuer y Los Palacios (campaña 1974)', in Cuadernos de Prehistoria de la Universidad de Granada 2. 251-300.

Nakagawa, T., Brugiapaglia, E., Digerfeldt, G., Reille, M., Baulieu, J.L. de, and Yasuda, Y., 1998 'Dense-media separation as a more efficient pollen extraction method for use with organic sediment/deposit samples: comparison with the conventional method', Boreas 27, 15-24.

Navarro, C., Carrión, J.S., Navarro, J., Munuera, M. and Prieto, A.R., 2000 'An experimental approach to the palynology of cave deposits', Journal of Quaternary Science 15, 603-19.

Navarro, C., Carrión, J.S., Munuera, M. and Prieto, A.R., 2001 'A palynological study of karstic cave sediments on the basis of their potential for palaeoecological reconstruction', Review of Palaeobotany and Palynology 117, 245-65.

Navarro, C., Carrión, J.S., Prieto, A.R. and Munuera, M., 2002 'Modern cave pollen and its application to describe the palaeorecords in an arid environment', Complutum 13, 7-18.

O

Olària, C., Gusi, F., Carbonell, E., Ollé, A., Vallverdú. J., Allué, E., Bennàsar, L., Bischoff, J.L., Burjachs, F., Cáceres, I., Expósito, I., López-Polín, L., Saladié, P. and Vergès, J.M., 2007 'Noves intervencions al jaciment pleistocènic de la Cova de Dalt del Tossal de la Font (Vilafamés, Castelló)', Quaderns de Prehistòria i Arqueologia de Castelló 24, 9-26.

Oms, O., Parés, J.M., Martínez-Navarro, B., Agustí, J., Toro, I., Martínez-Fernández, G. and Turf, A., 2000 'Early human occupation of western Europe, Paleomagnetic dates for two paleolithic sites in Spain', Proceedings of the National Academy of Sciences 97, 10666-670.

Ortega, M., Velasco, J., Millán, A. and Guerrero, C., 2004 'An ecological integrity index for littoral wetlands in agricultural catchments of semiarid Mediterranean regions', Environmental Management 33, 412-30.

P

Palmqvist, P., Gröcke, D.R., Arribas, A. and Fariña, R.A., 2003 'Paleoecological reconstruction of a lower Pleistocene large mammal community using biogeochemical (δ13C, δ15N, δ18O, Sr,Zn) and ecomorphological approaches', Paleobiology 29, 205-29.

Pantaleón-Cano, J., Yll, E.I., Pérez-Obiol, R. and Roure, J.M., 2003 'Palynological evidence for vegetational history in semi-arid areas of the western Mediterranean (Almería, Spain)', The Holocene 13, 109-19.

Peñalba, M.C., 1994 'The history of the Holocene vegetation in northern Spain from pollen analysis', Journal of Ecology 82, 815-32.

Peñalba, M.C., Arnold, M., Guiot, J., Duplessy, J.-C. and de Beaulieu, J.-L., 1997 'Termination of the last glaciation in the Iberian Peninsula inferred from the pollen sequence of Quintanar de la Sierra', Quaternary Research 48, 205-14.

Peregrina, N., 2003 Terrassa fa un milió d'anys. Ajuntament de Terrassa, Regidoria de Cultura, Museu de Terrassa. Terrassa, Barcelona.

Pérez-González, A., Dupré, M., Santonja, M., Mora, R., Sesé, C., Villa, P., Eisenmann, V. and Soto, E., 2000 'El yacimiento paleolítico de Cuesta de la Bajada (Teruel)', in III Congresso de Arqueología Peninsular, UTAD, Vila Real, Portugal. 169-88.

Pérez-Obiol, R., 1988 'Histoire Tardiglaciaire et Holocène de la végétation de la région volcanique d'Olot (N.E. Péninsule Ibérique)', Pollen et Spores 30, 189-202.

Pérez-Obiol, R. and Julià, R., 1994 'Climatic change on the Iberian Peninsula recorded in a 30,000-yr pollen record from Lake Banyoles', Quaternary Research 41, 91-98.

Pons, A. and Reille, M., 1988 'The Holocene and Upper Pleistocene pollen record from Padul (Granada, Spain), a new study', Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology 66, 243-63.

Pons, E., 1977 La Fonollera (1 y 2 Campañas de excavación 1975-1976), ensayo metodológico y analítico de excavación y estudio de los materiales hallados en el poblado del Bronce Final de la Fonollera (Torroella de Montgrí. Girona), Servicio Técnico de Investigaciónes Arqueólogicas de la Excma, Diputación Provincial, Girona.

Postigo, J.M., Burjachs, F., Gómez-Manzaneque, F. and Morla, C., 2007 'A palaeoecological interpretation of the lower-middle Pleistocene Cal Guardiola site (Terrassa, Barcelona, NE Spain) from the comparative study of wood and pollen samples', Review of Palaeobotany and Palynology 146, 247-64.

Prieto, A.R. and Carrión, J.S., 1999 'Tafonomía polínica, sesgos abióticos y bióticos del registro polínico en cuevas' in Asociación Paleontológica Argentina Spec. Publ. 6. 59-64.

Pueyo, E.L., Garcés, M., Mauritsch, H.J., Lewis, C., Scholger, R., Sancho, C., Molina, R., Schnepp, E., Larrasoaña, J.C., Parés, J.M., Pocoví, A., Muñoz, A., Valero, B., Millán, H., Laplana, C., Oliva, B. and González-Sampériz, P., 2006 'Sampling, transportation and magnetic-free consolidation of extremely soft sediments for paleomagnetic purposes, a successful "recipe"', in M. Calvo, M. Garcés, C. Gomes, J.C. Larrasoaña, E. Pueyo and J.J. Villalaín (eds), Paleomagnetismo en la Península Ibérica, Universidad de Burgos. 121-28.

R

Ramallo, S.F., San Martín, P.A. and Ruiz, E., 2004 Informe sucinto de los resultados obtenidos en las excavaciones arqueológicas desarrolladas en el Teatro de Cartagena durante el año 1997. Memorias de Arqueología 12, 331-54.

Ramil-Rego, P. and Gómez-Orellana, L., 1996 'Dinámica climática y biogeográfica del área litoral-sublitoral de Galicia durante el Pleistoceno Superior-Holoceno', in P. Ramil-Rego (ed), Biogeografía pleistocena-holocena de la Península Ibérica, Santiago de Compostela. 43-71.

Ramil-Rego, P., Muñoz-Sobrino, C., Rodríguez-Guitián, M. and Gómez-Orellana, L., 1998 'Differences in the vegetation of the North Iberian Peninsula during the last 16,000 years', Plant Ecology 138, 41-62.

Reed, J., 1998 'Diatom preservation in the recent sediment record of Spanish saline lakes, implications for palaeoclimate study', Journal of Paleolimnology 19, 129-37.

Reed, J.M., Stevenson, A.C. and Juggins, S., 2001 'A mullti-proxy record of Holocene climatic change in southwestern Spain, the Laguna de Melina, Cadiz', The Holocene 11, 707-19.

Riquelme, J.A., Rodríguez-Vidal, J., Carmona, R. and Martínez-Aguirre, A., 2004 'La Cueva del Grajo II (Priego de Córdoba), informe de la Intervención Arqueológica de Urgencia y primeras actuaciones realizadas en el yacimiento paleontológico pleistocénico', Antiquitas 16, 5-26.

Rodó, X., Giralt, S., Burjachs, F., Comín, F.A., Tenorio, R.F. and Julià, R., 2002 'High-resolution saline lake sediments as enhanced tools for relating proxy paleolake records to recent climatic data series', Sedimentary Geology 148, 203-20.

Rodrigo, M.A., Armengol, X., Oltra, R. and Colom, W., 2002 'Physical and chemical characterization of a protected wetland area in El Fondo d'Elx (Alicante, Spain)', Limnetica 21, 37-46.

Rodríguez-Ramírez, A., Rodríguez-Vidal, J., Cáceres, L., Clemente, L., Belluomini, G., Manfra, L., Improta, S. and De Andrés, J.R., 1996 'Recent coastal evolution of the Doñana National Park (S.Spain)', Quaternary Science Reviews 15, 803-09.

Rodríguez-Sánchez, J.A. (ed), 1998 Guía para conocer y visitar el Parque Natural de la Sierra de Baza, Asociación Proyecto Sierra de Baza, Baza, Granada.

Roure, J.M., Yll, E.I., Pantaleón, J. and Pérez-Obiol, R., 2000 'Characterization of the aridity processes on Mediterranean Europe. Protection and Management Guidelines', ARIDUSEUROMED UE Project, unpublished final report.

Ruiz-Zapata, M.B., Farias, P., Jiménez-Sánchez, M., Gil-García, M.J., Dorado, M. and Valdeolmillos, A., 2000 'Secuencia polínica de un depósito de la depresión de Comeya (Picos de Europa, Asturias), implicaciones paleoclimáticas', in S. Moreno (ed), Actas XIII Simposio de la APLE, Cartagena. 379-89.

Ruiz-Zapata, M.B., Gil García, M.J. and Dorado Valiño, M., 2002 'Clima y vegetación durante el Tardiglaciar y el holoceno en la Sierra de Neila (Sistema Ibérico noroccidental)', Cuaternario y Geomorfología 16, 1-4.

S

Sánchez-Goñi, M.F., 1991 Analyses polliniques des remplissages de grotte de Lezetxiki, Labeko et Urtiaga (Pays Basque espagnol). Leur place dans le cadre des sequences polliniques de la côte cantabrique et des Pyrénées occidentales. De la taphonomie pollinique à la reconstitution de l'environnement, Thèse, Museum National d'Histoire Naturelle, Institut de Paleontologie Humaine, Paris.

Sánchez-Goñi, M.F., 1994 'The identification of European upper palaeolithic interstadials from cave sequences. Aspects of archaeological palynology, methodology and applications' in O.K. Davis (ed), Aspects of Archaeological Palynology, Methodology and Applications, AASP Contribution Series, Vol. 29. 161-82.

Sanchís, A.K., 1992 Análisis polínico de la secuencia de Cova de Bolumini. MsD Thesis. University of Valencia.

Sancho, C., Muñoz, A., Peña, J.L. and González-Sampériz, P., 2007 'Evolución morfosedimentaria del sistema aluvial de Valsalada (Leciñena, Los Monegros) durante el Pleistoceno superior-Holoceno, aproximación paleoambiental', Geogaceta 41, 199-202.

Santos, L., 2004 'The late Holocene forest history and deforestation dynamics in the Queixa Sierra, Galicia, northwest Iberian Peninsula', Mountain Research and Development 24, 251-57.

Santos, L., Vidal Romaní, J.R. and Jalut, G., 2000 'History of vegetation during the Holocene in the Courel and Queixa Sierras, Galicia, northwest Iberian Peninsula', Journal of Quaternary Science 15, 621-32.

Scott, L., 1982 'Pollen analyses of Late Cenozoic deposits in the Trasvaal, South Africa, and their bearing on palaeoclimates', Palaeoecology of Africa 15, 101-7.

Scott, L., 1987 'Pollen analysis of hyena coprolites and sediments from Equus Cave, Taung, Southern Kalahari (South Africa)', Quaternary Research 28, 144-56.

Scott, L., 1995 'Palaeoenvironmental conditions in South Africa at the Pleistocene-Holocene transition', Quaternary Science Reviews 14, 937-47.

Scott, L., 1999 'Palynological analysis of the Pretoria Saltpan (Tswaing Crater) sediments and vegetation history in the bushveld savanna biome, South Africa', in T.C. Partridge (ed), Tswaing - Investigations into the Origin, Age and Palaeoenvironments of the Pretoria Saltpan, Council for Geosciences, Pretoria. 143-66.

Scott, L. and Cooremans, B., 1992 'Pollen in recent Procavia (hyrax), Petromus (dassie rat) and bird dung in South Africa', Journal of Biogeography 19, 205-15.

Scott, L. and Nyakale, M., 2002 'Pollen indications of Holocene palaeoenvironments at Florisbad spring in the central Free State, South Africa', The Holocene 12, 497-503.

Scott, L., Fernández Jalvo, Y., Carrión, J.S. and Brink, J., 2003 'Preservation and interpretation of pollen in hyaena coprolites, taphonomic observations from Spain and southern Africa', Palaeontologia Africana 39, 83-91.

Sebastián, A. and Zozaya, J., 1991 'Informe de la tercera campaña de excavación en El Abrigo de Angel, Ladruñán, Teruel', Arqueología Aragonesa 84, 53-54.

Sousa, A. and García-Murillo, P., 1999 'Historical evolution of the Abalario lagoon complexes (Doñana Natural Park, SW Spain)', Limnetica 16, 85-98.

Stevenson, A.C., 1985 'Studies in the vegetational history of SW Spain. II. Palynological investigations at Laguna de las Madres, Huelva', Journal of Biogeography 12, 243-68.

Stevenson, A.C., n.d. 'El Abalario. A vegetation history', unpublished report.

Stevenson, A.C. and Moore, P.D., 1988 'Studies in the vegetational history of SW Spain. IV. Palynological investigations of a valley mire at El Acebrón, Huelva', Journal of Biogeography 15, 339-61.

Stevenson, A.C., Macklin, M.G., Benavente, J. A., Navarro, C., Pasmore, D. and Davis, B.A., 1991 'Cambios ambientales durante el Holoceno en el valle medio del Ebro, sus implicaciones arqueológicas', Cuaternario y Geomorfología 5, 149-64.

Suárez, A., 1989 'Abdera, una colonia fenicia en el sureste de la Península Ibérica', Madrider Mitteilungen 30, 135-51.

Suc, J.-P., 1980 Contribution à la connaissance du Pliocène et du Pléistocène Inférieur des régions méditerranéennes d'Europe occidentale par l'analyse palynologique des dépôts du Languedoc-Roussillon (sud de la France) et de la Catalogne (Nord-Est de l'Espagne). PhD Thesis, University of Montpellier.

T

Taylor, D.M., Pedley, H.M., Davies, P. and Wright, M.W., 1998 'Pollen and mollusc records for environmental change in central Spain during the mid- and late Holocene', The Holocene 8, 605-12.

Tipping, R., 1987 'The origins of corroded pollen grains at five early postglacial pollen sites in western Scotland', Review of Palaeobotany and Palynology 53, 151-61.

Turner, C. and Hannon, G.E., 1988 'Vegetational evidence for late Quaternary climatic changes in southwest Europe in relation to the influence of the North Atlantic Ocean', Philosophical Transactions of the Royal Society of London Series B 318, 451-85.

U

Utrilla, P. and Mazo, C. (eds), 2008 La Peña de las Forcas de Graus (Huesca). Un asentamiento reiterado desde el Magdaleniense Inferior al Neolitico Antiguo, Monografías Arqueológicas 43, Universidad de Zaragoza.

Utrilla, P., González-Sampériz, P., Ferrer, C. and Blasco, F., 2000 'La ocupación magdaleniense del valle del río Henar, los asentamientos de Cetina (Zaragoza) y Deza (Soria)', in Geoarqueología i Quaternari Litoral. Memorial-M.P. Fumanal, Universidad de Valencia, Valencia. 283-99.

V

Valero-Garcés, B., Delgado-Huertas, A., Navas, A., Machín, J., González-Sampériz, P. and Kelts, K., 2000a 'Quaternary paleohydrological evolution of a playa lake, Salada Mediana, central Ebro Basin, Spain', Sedimentology 47, 1135-156.

Valero-Garcés, B., González-Sampériz, P., Delgado-Huertas, A., Navas, A., Machín, J. and Kelts, K., 2000b 'Late Glacial and Late Holocene environmental vegetational change in Salada Mediana, central Ebro Basin, Spain', Quaternary Internacional 73, 29-46.

Valero-Garcés, B., González-Sampériz, P., Navas, A., Machín, J., Delgado-Huertas, A., Peña-Monné, J.L., Sancho, C., Stevenson, A. and Davis, B.. 2004 'Palaeohydrological fluctuations and steppe vegetation at the last Glacial Maximum in the Central Ebro valley (NE Spain)', Quaternary International 122, 43-55.

Valero-Garcés, B., González-Sampériz, P., Navas, A., Machín, J., Mata, P., Delgado, A., Bao, R., Moreno, A., Carrión, J.S., Schwalb, A. and González-Barrios, A., 2006a 'Human impact since Medieval times and recent ecological restoration in a Mediterranean Lake, The Laguna Zóñar, Spain', Journal of Paleolimnology 35, 441-65.

Valero-Garcés, B; González-Sampériz, P, Morellón, M; Rico M; Moreno A, Navas, A, Mata-Campo, P. and Rubio, J.C., 2006b 'A new long (>250 ka?) lacustrine record from the Iberian Range (The Villarquemado wetland, Teruel), climate and tectonic implications for Late Quaternary evolution in NE Spain', Abstract Book of AMQUA Symposium (American Quaternary Association ), Bozeman (Montana, EEUU).

Vallverdú, J., Courty, M.-A., Carbonell, E., Canals, A. and Burjachs, F., 2001 'Les sédiments d'Homo antecessor de Gran Dolina, (Sierra de Atapuerca, Burgos, Espagne). Interprétation micromorphologique des processus de formation et enregistrement paléoenvironnemental des sédiments', L'Anthropologie 105, 45-69.

van der Knaap, W.O. and van Leeuwen, J.F.N., 1994 'Holocene vegetation, human impact, and climatic change in the Serra da estrela, Portugal', Dissertationes Botanicae 234, 497-535.

van der Knaap, W.O. and van Leeuwen, J.F.N., 1995 'Holocene vegetation succession and degradation as responses to climatic change and human activity in the Serra de Estrela, Portugal', Review of Palaeobotany and Palynology 89, 153-211.

van Geel, B., Hallewas, D.P. and Pals, J.P., 1983 'A Late Holocene deposit under the Westfriese Zeedijk near Enkhuizen (Prov. of Noord-Holland, The Netherlands), Palaeoecological and archaeological aspects', Review of Palaeobotany and Palynology 38, 269-335.

van Geel, B., Buurman, J., Brinkkemper, O., Schelvis, J., Aptroot, A., van Reenen, G. and Hakbijl, T., 2003 'Environmental reconstruction of a Roman Period settlement site in Uitgeest (The Netherlands), with special reference to coprophilous fungi', Journal of Archaeological Science 30, 873-83.

van Leeuwaarden, J. and Janssen, C.R., 1985 'A preliminary palynological study of peat deposits near an Oppidum in the Lower Tagus Valley, Portugal', Actas Cuaternario Ibérico 2, 225-36.

van Mourik, J.M., 1985 Pollen Profiles of Slope Deposits in the Galician Area (NW Spain). Nederlandse Geografische Studies. Amsterdam.

Vaquero, M., 2001 'L'Abric Agut (Capellades, Anoia)', in M. Genera i Monells (ed), Actes de les Jornades d'Arqueologia i paleontología 2001, La Garriga, Comarques de Barcelona. 67-74.

Vaquero, M., 2006 'El tránsito Paleolítico Medio/Superior en la Península Ibérica y la frontera del Ebro', Pyrenae 37, 107-129.

Vega-Toscano, L.G., 1993 'Excavaciones en el Abrigo del Molino del Vadico (Yeste), el final del paleolítico y los inicios del neolítico en la Sierra Alta del Segura', in J. Blánquez (ed), Arqueología en Albacete, Jornadas de arqueología albacetense en la Universidad Autónoma de Madrid. 19-34.

Vega-Toscano, L.G., Hoyos, M., Ruiz-Bustos, A. and Laville, H., 1988 'La séquence de la grotte de la Carihuela (Píñar, Grenade): chronostratigraphie et paléoécologie du Pléistocène Supérieur au Sud de la Péninsule Ibérique', in M. Otter (ed), L'Homme de Néanderthal, Vol. 2. L'Environnement, Université de Liège. 169-80.

Vera, J.A. (ed), 2004 Geología de España. Instituto Geológico y Minero de España, Madrid.

Vermoere, M., Degryse, P., Vanhecke, L., Muchez, Ph., Paulissen, E., Smets, E. and Waelkens, M., 1999 'Pollen analysis of two travertine sections in Basköy (southwestern Turkey), implications for environmental conditions during the early Holocene', Review of Palaeobotany and Palynology 105, 93-110.

Villalta, J.F. and Vicente, J., 1972 'Una flora del Cuaternario antiguo en las cercanías de Crespià', Acta Geologica Hispánica 7, 120-28.

Villaverde, V., 2001 'Cova de les Cendres (Teulada-Moraira, Alacant)', in V. Villaverde (ed), De Neandertales a Cromañones. El inicio del doblamiento humano en las tierras valencianas, Universidad de Valencia, Valencia. 411-14.

Viñals, M.J., Belluomini,G., Fumanal, M.P., Dupré, M., Usera, J., Mestres, J. and Manfra, L., 1993 'Rasgos paleoambientales en la Bahía de Xàbia (Alicante)', in M.P. Fumanal and J. Bernabeu (eds), Estudios sobre Cuaternario. 107-14.

Vives, E., 1982 'Antropología, La Cova de Les Calaveres', Instituto de Prehistoria de Valencia 75, 45-47.

W

Weinstein-Evron, M., 1987 'Palynology of Pleistocene travertines from the Arava Valley, Israel', Quaternary Research 27, 82-88.

Williams-Dean, G., 1978 Ethnobotany and cultural ecology of prehistoric man in southwest Texas. PhD Thesis, Texas A. and M. University, College Station, Texas.

Y

Yáñez, C., 2005 Evolución ambiental de las marismas del Guadalquivir durante el Holoceno reciente, estudios paleopalinológicos Mediterránea. PhD Thesis, University of Sevilla.

Yáñez, C., Rodríguez, A. and Carrión, J.S., 2006 'Cambios en la vegetación de la franja litoral de las marismas de Doñana durante el Holoceno reciente', Anales de Biología 28, 85-94.

Yll, E.I., Roure, J.M., Pantaleón-Cano, J. and Pérez-Obiol, R., 1994 'Análisis polínico de una secuencia holocenica en Roquetas de Mar (Almeria)', in I. Mateu, M. Dupré, J. Güenes and M.E. Burgaz (eds), Trabajos de Palinología Básica y Aplicada, X Simposio de Palinología (APLE), Universitat de València. 189-98.

Yll, R., 1983 Dinámica de complexes arqueològics del llevant peninsular entre 16.000 i 7.000 BP. MS Thesis, Autonomous University of Barcelona.

Yll, R., 1988 'Análisis de polen y palinograma', in C. Olaria (ed), Cova Fosca. Un asentamiento meso-neolítico de cazadores y pastores en la serranía del Alto Maestrazgo, Monografies de Prehistoria i Arqueologia castellonenques 3, Servicio de Arqueologia, Diputació de Castelló. 265-78.

Yll, R., Carrión, J.S., Pantaleón, J., Dupré, M., La Roca, N., Roure, J.M. and Pérez-Obiol, R., 2003 'Palinología del Cuaternario reciente en la Laguna de Villena (Alicante, España)', Anales de Biología 25, 65-72.

Yll, R., Zazo, C., Goy, J.L., Pérez-Obiol, R., Pantaleón-Cano, J., Civis, J., Dabrio, C., González, A., Borja, F., Soler, V., Lario, J., Luque, L., Sierro, F., González-Hernández, F.M., Lèzine, A.M., Denèfle, M. and Roure, J.M., 2004 'Quaternary palaeoenvironmental changes in south Spain', in M.B. Ruiz-Zapata, A. Dorado, A. Valdeolmillos, M.J. Gil, T. Bardaji, I. de Bustamante and I. Martínez (eds), Quaternary Climatic Changes and Environmental Crises in the Mediterranean Region, Universidad de Alcalá de Henares (CD-Rom, 2002).

Yll R., Carrión J.S., Marra A.C. and Bonfiglio, L., 2006 'Pollen in late Pleistocene hyena coprolites from San Teodoro Cave (Sicily, Italy)', Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology 237, 32-39.

Yll, R., Expósito, I. and Burjachs, F., 2007a 'Informe de los análisis palinológicos del yacimiento paleolítico de Vallparadís (Terrassa, Barcelona)'. ArqueoLine, S.L., unpublished report.

Yll, R., Expósito, I. and Burjachs, F., 2007b 'Informe del análisis palinológico del yacimiento arqueológico de Cerro San Vicente (Salamanca)', unpublished report.

Yll, R., Expósito, I. and Burjachs, F., 2007c 'Informe de l'anàlisi palinològica del jaciment arqueològic de Camp Vermell (Sant Julià de Lòria, Andorra)'. Patrimoni Cultural d'Andorra, Govern d'Andorra, unpublished report.

Yll, R., Expósito, I. and Burjachs, F., 2008a 'Informe de los análisis palinológicos de coprolitos de Crocuta procedentes del yacimiento paleolítico de Vallparadís (Terrassa, Barcelona)'. ArqueoLine, S.L., unpublished report.

Yll, R., Expósito, I. and Burjachs, F., 2008b 'Informe de l'anàlisi palinològica del jaciment arqueològic del Turó de la Bateria (Girona)', unpublished report.

Yll, R., Expósito, I. and Burjachs, F., 2008c 'Informe palinològic preliminar dels sondeigs MES1 i MES2 a Tornabous (Lleida)'. Museu Arqueològic Nacional de Catalunya, unpublished report.

Yll, R., Expósito, I. and Burjachs, F., 2008d 'Informe de l'anàlisi palinològica del jaciment arqueològic de Cova Matutano (Castelló)'. Universitat Jaume I (Castelló), unpublished report.

Z

Zafra, N., Hornos, F. and Castro, M., 1999 'Una macro-aldea en el origen del modo de vida campesino, Marroquíes Bajos (Jaén) c. 2500-2000 cal. ANE', Trabajos de Prehistoria 56, 77-102.

Zilhao, J., 2001 'Middle Palaeolithic settlement patterns in Portugal', in D. Conard (ed), Settlement Dynamics of the Middle Palaeolithic and Middle Stone Age, Kerns Verlag, Tübingen. 597-608.


 PREVIOUS   NEXT   CONTENTS   HOME 

© Internet Archaeology/Author(s) URL: http://intarch.ac.uk/journal/issue25/5/biblio.html
Last updated: Mon Feb 23 2009